Dzień dobry,

Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?

Pozdrawiam

Dzień dobry!
Proszę o podpowiedź, jak należy odmieniać w dopełniaczu nazwę niemieckiego miasta Senftenberg i czeskiego Zamberk.
Wdzięczny byłbym za ewentualne przytoczenie reguł, które decydują o takiej, a nie innej odmianie tych słów.
Dziękuję bardzo.
Wiesław Majos

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o wytłumaczenie reguł pisowni niektórych skrótów w liczbie mnogiej. Z zasady podwaja się skrót, by oddać liczbę mnogą. Są jednak takie skróty, których nigdy nie widziałem podwojonych, np. ss. (strony), art. art. (artykuły), tt. (tomy). Zwykle widzi się np. „s. 8-11”, „art. 314, 365”, „t. I-IV”. Co decyduje o takim użyciu i czy są jeszcze inne podobne skróty? Słowniki poprawnościowe milczą na ten temat.

Z wyrazami szacunku,

J.J.

Do Pana Doktora Jana Grzeni mam pytanie w związku z Jego dzisiejszą radą na temat kościoła św. św. Męczenników. W zasadzie się zgadzam, formalnie Pańska rada jest słuszna, poparta stosowną regułą, jednak proszę mi wyjaśnić, dlaczego przez całe dziesięciolecia uczono (nie tylko mnie, to stoi w niektórych słownikach), że skrót wyrazu święci ma postać śś. Postać dziwną, przyznaję, ale dość często spotykaną, zwłaszcza w kontekście kościół śś. Piotra i Pawła. I druga sprawa, innego rodzaju. Czy nie sądzi Pan, że wyrażenie kościół św. św. Męczenników wygląda nieco dziwacznie i że – odpowiadając na pytanie korespondenta – warto by przy okazji doradzić niestosowanie skrótów w podobnych okolicznościach?
Serdecznie pozdrawiam!

PWN podaje: imię Norkay, nazwisko Tenzing. Wędrówki po Internecie skłaniają do podejrzenia, że to może być błąd, że Tenzing jest imieniem, a nazwiskiem – Norgay przez g. Infoplease umieszcza Norgaya wśród ludzi na N, obok Newtona i Poli Negri. Przekonująco wygląda Tenzing Norgay Adventures.
Z kolei tu piszą, że Norgay „czasami był podpisany jako Norkay”.
Czy mogę prosić o weryfikację tej sprawy?

Szanowna Poradnio,

słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

Michał Gniazdowski

Jak prawidłowo brzmi pisownia wyrazu tras (chodzi o minerał). Piszemy przez s czy ss oraz jak odmieniamy: z trasem czy trassem?
Dziękuję.

W moim rodzinnym mieście jedną z głównych ulic jest ulica Urazka, nazwana tak od niedalekiej wioski o nazwie Uraz. Od dłuższego czasu gnębią mnie wątpliwości co do poprawności ortograficznej tego przymiotnika – przecież mamy (i tego jestem pewien) owczarka kaukaskiego, a nie kaukazkiego…
Miejscowości o nazwach zakończonych na -z nie jest aż tak dużo, stąd może nie jest to problem powszechny, ale mimo wszystko istnieje! Wiem, że w Ustrzykach Dolnych (woj. podkarpackie) jest ulica Bełzka (podaję pisownię oryginalną), od miasta Bełz. Mamy też w Polsce Łobez… Jak to więc jest z przymiotnikami od tego typu nazw miejscowych?
Serdecznie pozdrawiam w nowym roku!

Dzień dobry, mam pytanie – czy polski alfabet zawiera litery „q”, „X” i „V” ? Jaka jest oficjalna wykładnia w tym temacie na rok 2019?
Pytam, bo mój syn (klasa 5 SP) otrzymał obniżoną ocenę z kartkówki z alfabetu, bo nie wymienił tych liter. Polonista, z tego co wiem, powołał się tu na normę szeregowania alfabetycznego PN-N-01223:1980. Czy jest ona obowiązująca w tym przypadku? Do klasy 4 syn był uczony, że są tylko 32 litery alfabetu bez „v”, „x” i „q”.

Będę wdzięczna wyjaśnienie. Pozdrawiam.